Knowledge

၁၉၁၈ ပထမ ကမာၻစစ္ႀကီး ၿပီးမယ့္ႏွစ္က ျမန္မာႏိုင္ငံမွာ တုပ္ေကြးေရာဂါ ကပ္ႀကီး ဆိုက္ခဲ့ပါတယ္။ ရန္ကုန္နဲ႔ ႏိုင္ငံတလႊားမွာ ခ်ထားတဲ့ စစ္တပ္ေတြ ကေန ေရာဂါကူးစက္သြားတာ ဆိုသလို အိႏၵိယက ေ႐ႊ႕ေျပာင္းလာသူေတြဆီကေန ကူးစက္တယ္လို႔လည္း ေရးသားၾကပါတယ္။ ၁၉၁၈ ဇြန္လက ဘုံေဘၿမိဳ႕မွာ စေတြ႕ရတဲ့ ဒီေရာဂါဗိုင္းရပ္စ္ပိုးဟာ ၃ လ အတြင္း ျမန္မာျပည္အႏွံ႔ ေရာက္ရွိသြားတဲ့အထိ ကူးစက္မႈက ျမန္ပါတယ္။ဒီတုပ္ေကြးကပ္ႀကီးဟာ အဲဒီအခ်ိန္မွာ ကမာၻအႏွံ႔ ျဖစ္ေနတဲ့ စပိန္တုပ္ေကြးလို႔ ေခၚတဲ့ တုပ္ေကြးႀကီးနဲ႔ ဆက္စပ္ပါတယ္။ကမာၻ႔တိုက္ႀကီး ၄ တိုက္ထိ ကူးစက္ခဲ့တဲ့ ဒီတုပ္ေကြးေၾကာင့္ ျမန္မာႏိုင္ငံမွာလည္း ေသဆုံးသူ ၃ သိန္းကေန ၄ သိန္းေလာက္ထိ ရွိခဲ့တယ္လို႔ ကိုလိုနီေခတ္ ျမန္မာျပည္ရဲ႕ ေရာဂါေဗဒ သမိုင္း စာအုပ္ျပဳစုသူ ဂ်ဴးဒစ္သ္ … Read more

Covid ဟာ ဘယ္ေလာက္ကူးစက္လြယ္သလဲခဏခဏေမးၾကလို႔ ေဟာင္ေကာင္မွာ ျဖစ္ခဲ့တဲ့ ကိစၥတစ္ခုကို နမူနာတင္ျပပါ့မယ္။ၿပီးခဲ့တဲ့ ဇြန္လတုန္းက ေဟာင္ေကာင္မွာ လူေနအိမ္ရာတစ္ခုကေန လူေပါင္းမ်ားစြာေ႐ႊ႕ေျပာင္းခဲ့ရပါတယ္။ ေဟာင္ေကာင္ရဲ႕ Sha Tin ဒိစႀတိတ္ရွိ Lek Yuen Estate မွာ ျဖစ္ခဲ့တာပါ။ အဲ့ဒီအိမ္ရာမွာ Covid ဘယ္လိုကူးစက္ျပန႔္ႏွံ႔ခဲ့သလဲကို ေသခ်ာအေျဖရွာမရျဖစ္ခဲ့ပါတယ္။ေဟာင္ေကာင္တကၠသိုလ္က ပါေမာကၡေဒါက္တာ Yuen Kwok Yung ျပန္ေျပာသမွ်ကို ေဖာ္ျပလိုက္ပါတယ္။သူေျပာတဲ့အထဲမွာ တိုက္ခန္းေတြတည္ေနပုံကို လုံးဝမရွင္းလင္းပါ။ အဲ့ဒီအိမ္ရာရဲ႕ တိုက္နံပါတ္ ၁၂ ရွိ အိမ္ခန္း ၃ ခန္းက လူ ငါးေယာက္နဲ႔ တိုက္နံပါတ္ ၁၀ က လူတစ္ေယာက္မွာ ေတြ႕ခဲ့တာပါ။ အဲ့ဒီ လူေနတိုက္ခန္းတြဲေတြထဲက အသက္ ၃၄ ႏွစ္အ႐ြယ္အမ်ိဳးသမီးတစ္ေယာက္မွာ Covid စေတြ႕ပါတယ္။ သူက patient … Read more

စြမ္းအားျဖည့္အခ်ိဳရည္မ်ားဟာ သင့္ကို စြမ္းအင္ျမႇင့္တင္ေပးၿပီး ႏိုးၾကားမႈ၊ အာ႐ုံစူးစိုက္မႈရွိေအာင္ ရည္႐ြယ္ထုတ္လုပ္ထားပါတယ္။ အားအင္ကုန္ခမ္းေနခ်ိန္မွာ ေသာက္သုံးတဲ့အခါ စြမ္းအင္ေတြျပည့္ဝသလို ခံစားရတာေၾကာင့္ လူႀကိဳက္မ်ားၾကပါတယ္။သုေတသီအခ်ိဳ႕ကေတာ့ စြမ္းအားျဖည့္ အခ်ိဳရည္ေတြဟာ ေရရွည္မွာ လူသားတို႔အတြက္ ေဘးဥပဒ္ျဖစ္ေစတယ္လို႔ သတိေပးၾကပါတယ္။ယခုေဆာင္းပါးမွာ ဆက္လက္ေဖာ္ျပသြားမွာကေတာ့ စြမ္းအားျဖည့္အခ်ိဳရည္ေတြဟာ ေကာင္းသလား ဆိုးသလား ဆိုတာပါပဲ။ စြမ္းအားျဖည့္အခ်ိဳရည္ေတြကို စိတ္ေရာလူပါ လန္းဆန္းေအာင္ဆိုတဲ့ ရည္႐ြယ္ခ်က္နဲ႔ ထုတ္လုပ္ထားပါတယ္။ သၾကားဓာတ္၊ ဗီတာမင္ B အုပ္စု၊ ဗီတာမင္ C နဲ႔ ကဖိန္းဓာတ္ပါဝင္ပါတယ္။ အထူးသျဖင့္ ဦးေႏွာက္ကို ႏိုးၾကားေအာင္ လႈံ႕ေဆာ္ႏိုင္ဖို႔ ကဖင္းဓာတ္ကို အဓိကထည့္သြင္းထားပါတယ္။ တံဆိပ္တခုနဲ႔တခုအလိုက္ ပါဝင္ႏႈန္းေတာ့ ကြာျခားပါတယ္။ကဖင္းဓာတ္အျပင္ တျခားပါဝင္တဲ့ ပစၥည္းေတြကေတာ့သၾကား။ အခ်ိဳရည္မွာ ကယ္လိုရီအဓိကရရွိေစတဲ့ ရင္းျမစ္ျဖစ္ပါတယ္။ဗီတာမင္ B အုပ္စု။ စားသုံးလိုက္တဲ့ အစားအစာေတြကို ကိုယ္ခႏၶာက လိုအပ္တဲ့ … Read more

D614G ဆိုတာ SARS-CoV-2 ရဲ႕မ်ိဳး႐ိုးဗီဇေျပာင္း ဗိုင္းရပ္စ္ျဖစ္ပါတယ္။ D614 ထက္ ဆယ္ဆပိုျမန္တဲ့ ဗိုင္းရပ္စ္ျဖစ္ပါတယ္။အတိအက်ေျပာရရင္ အမိုင္ႏိုအက္ဆစ္ပါတဲ့ 614 ဗိုင္းရပ္စ္ဟာ D(aspartic acid) ကေန G(glycine) ေျပာင္းလဲတဲ့ပုံစံမ်ိဳးျဖစ္ပါတယ္။မ်ိဳး႐ိုးဗီဇ စတင္ေျပာင္းလဲခဲ့တဲ့ အခ်ိန္ကေတာ့ ေဖေဖာ္ဝါရီ ၂၂ ရက္ ျဖစ္ပါတယ္။ဇူလိုင္လတုန္းက ၿဗိတိန္ႏိုင္ငံက ပညာရွင္ေတြဟာ ကိုဗစ္ကူးစက္ခံရသူ ၉၉၉ ဆီက ဗိုင္းရပ္စ္နမူနာေတြရယူၿပီး စမ္းသပ္ၾကည့္တဲ့အခါ မ်ိဳး႐ိုးဗီဇေျပာင္းထားတဲ့ D614G ဗိုင္းရပ္စ္ပိုးေတြ ေတြ႕ခဲ့ရပါတယ္။ တ႐ုတ္ႏိုင္ငံ ဝူဟန္မွာရွိတဲ့ WHO ကိုယ္စားလွယ္အဖြဲ႕ကလည္း ဗိုင္းရပ္စ္ပိုးသစ္ဟာ ဝူဟန္မွာစေတြ႕ခဲ့တဲ့ ပိုးထက္ ဆယ္ဆပိုျမန္တယ္လို႔ အတည္ျပဳခဲ့ပါတယ္။ သိပၸံပညာရွင္ေတြရဲ႕ေလ့လာခ်က္အရ D614G ဟာ D614 ထက္ကူးစက္ႏႈန္းျမန္ေပမယ့္ ေသဆုံးႏႈန္းနည္းပါးတာကိုေတြ႕ရပါတယ္။ တခ်ိဳ႕ႏိုင္ငံေတြမွာ D614 နဲ႔ D614G ဆက္စပ္မႈမရွိတာမ်ိဳးေတြလည္း ေတြ႕ရပါတယ္။D614G … Read more

ခ်င္းျပည္နယ္ရဲ႕ မီးအိမ္ရွင္အေၾကာင္းကို သားေတာ္ေမာင္ေတြကို ဖတ္ျပေတာ့ စိတ္ဝင္စားၾကၿပီးေတာ့ ဆက္ဖတ္ျပဆိုတာနဲ႔ ကိုယ္လည္း သူ႔အင္တာဗ်ဴးေတြနည္းနည္းၾကည့္ၿပီးေတာ့ သုညက စခဲ့ရတဲ့ သူ႔ဘဝ၊ ခက္ခဲမႈေတြကို ယုံၾကည္မႈနဲ႔ေက်ာ္လႊားခဲ့ပုံ၊ ကိုယ့္ျပည္နယ္ကိုယ္ေဒသကို ေမ့မထားပဲ ဖြံ႕ၿဖိဳးေအာင္ လုပ္ခဲ့ပုံေတြကို inspiration ရေစခ်င္တာေၾကာင့္ ဒီပိုစ့္ေလးကို ေရးလိုက္ပါတယ္.. (မွီးျငမ္းကူးထားတယ္ေျပာရင္ ပိုမွန္ပါမယ္)။ကိုယ္လည္း သူ႔အေၾကာင္းကို မေန႔ကမွ စသိဖူးတာပါ…အန္နယ္လ္ဒီရဲ႕ ခ်င္းျပည္နယ္ ေအာင္ႏိုင္ေရး ေကာ္မတီထဲမွာ ပါလာမွ ဟိုလူေရး၊ ဒီလူေရးနဲ႔မွ စိတ္ဝင္စားသြားတာ ဒီပိုစ့္ကို ျမန္မာႏိုင္ငံသားတစ္ေယာက္၊ ခ်င္းျပည္နယ္ကို ထြန္းလင္းေပးမယ့္ မီးအိမ္ရွင္အျဖစ္ပဲ ဖတ္ေစခ်င္ပါတယ္အလြန္စိတ္ဝင္စားေလးစားဖြယ္ေကာင္းတဲ့ ဒီသူရဲေကာင္းလူငယ္ရဲ႕ဘဝျဖတ္သန္းမႈနဲ႔ သူရဲ႕လုပ္ေဆာင္ခ်က္တစ္စြန္းတစ္စကိုေလ့လာၾကည့္မယ္ဆိုရင္…ေဒါက္တာဆာဆာျဖစ္မည့္ တစ္ႏွစ္မွ တစ္ခါသာ ေရခ်ိဳးဖူးတဲ့ လိုင္းလင္းပီ႐ြာက ကေလးေလးကိုလည္း ေဒါက္တာျဖစ္မည္လို႔ သူ႔အေဖက ေျပာတုန္းက ႐ြာကလူေတြက သူ႔ကို အ႐ူးလို႔ ထင္ၿပီး ဝိုင္းၾကည့္ဖူးတယ္။ ႐ုပ္ဝတၳဳေတြၾကည့္ၿပီး … Read more

ေဖာ္မလင္ (Formalin) အေၾကာင္း သိေကာင္းစရာ…ေဒါက္တာေဒၚဇင္ဇင္ႏြယ္ ၫႊန္ၾကားေရးမႉး (အၿငိမ္းစား) အစားေသာက္ႏွင့္ ေဆးဝါးကြပ္ကဲေရး ဦးစီးဌာန ႏွင့္ ေတြ႕ဆုံျခင္း Q. ေဖာ္မလင္အေၾကာင္း သိပါရေစ ဆရာမ။ A. ေဖာ္မလင္ဆိုတာ အေရာင္အဆင္းမရွိ၊ အနံ႔ျပင္းတဲ့ ဓာတုပစၥည္း တစ္မ်ိဳးျဖစ္ပါတယ္။ ေဖာ္မယ္ဒီဟိုက္ (formaldehyde)၊ မက္သေနာ (methanol)၊ ေရ (water)စုေပါင္းထားတဲ့ အေရာအေႏွာတစ္ခုျဖစ္ၿပီး ေဖာ္မလင္အရည္မွာ ေဖာ္မယ္ဒီဟိုက္ ၃၇ ရာခိုင္ႏႈန္း ပါ၀င္ပါတယ္။ Q.. ေဖာ္မလင္ကို သဘာ၀အားျဖင့္ ဘယ္လိုေနရာေတြမွာ အသုံးျပဳေလ့ရွိပါသလဲ ဆရာမ။ A. ေဖာ္မလင္ကို အဓိကအားျဖင့္ လူေသေတြကို ၾကာရွည္ခံေအာင္ စိမ္တဲ့ေနရာမွာ သုံးပါတယ္။ ၿပီးေတာ့- ပိုးသတ္ရာမွာ သုံးပါတယ္၊ ၾကမ္းခင္းေတြ၊ အ၀တ္အစားေတြ၊ သေဘာေတၤြနဲ႔ သိုေလွာင္႐ုံေတြကို သန္႔ရွင္းေရးျပဳလုပ္ရာမွာ အသုံးျပဳပါတယ္။ … Read more

ေရွးေခတ္ ျမန္မာဘုရင္တို႔ စံရာ ေ႐ႊနန္းေတာ္တြင္ အေဆာင္ေတာ္မ်ားစြာရွိသည္။ ေၾကးတိုက္၊ မာရဘင္ေဆာင္၊ အေနာက္ေဆာင္ စေသာ အေဆာင္မ်ားရွိသည့္အနက္ အေနာက္ေဆာင္ ဆိုသည္မွာ ဘုရင့္မိဖုရား၊ နန္းရေဆာင္ရ မိဖုရားငယ္မ်ား၊ ကိုယ္လုပ္ေတာ္မ်ား ႏွင့္ သမီးေတာ္မ်ား ေနထိုင္ရာ အေဆာင္ေတာ္ျဖစ္သည္။အမ်ိဳးသမီးသီးသန႔္အေဆာင္ေတာ္ျဖစ္သည့္အတြက္ ထိုအမ်ိဳးသမီးမ်ားကို အုပ္ခ်ဳပ္ရန္ အႀကီးအမႈးတစ္ဦးေတာ့လိုအပ္သည္။ထိုသို႔ အုပ္ခ်ဳပ္ေသာ ပုဂၢိဳလ္ကို မိန္းမစိုး(ဆိုး)ဟု ေခၚသည္။မိန္းမစိုး ၏ တာဝန္မွာ အေဆာင္ေတာ္အတြင္းရွိ မိဖုရား ႏွင့္ သမီးေတာ္ မဟုတ္ေသာ ေမာင္းမငယ္၊ကိုယ္လုပ္ေတာ္၊သန႔္ရွင္းေရးသမမ်ား ႏွင့္ အေစအပါးေတာ္မ်ားအား အုပ္ခ်ဳပ္ရန္ျဖစ္သည္။ မိန္းမစိုးမ်ားတြင္ သာမန္မိန္းမစိုး ႏွင့္ မိန္းမစိုးခ်ဳပ္ တို႔ရွိၿပီး မိန္းမစိုးတို႔ႏွင့္မိန္းမစိုးခ်ဳပ္ ကိုဝတ္ဆင္ထားေသာ အေဆာင္အေယာင္၊ အဝတ္အစားတို႔ကိုၾကည့္ၿပီး ခြဲျခားႏိုင္သည္။ မိန္းမစိုး တို႔ဝတ္ပုံစားပုံမွာ သာမန္ပိတ္ျဖဴအဝတ္၊ ေခါင္းေပါင္းျဖစ္ၿပီး လက္ထဲတြင္ သစ္ေစးသုတ္ႀကိမ္လုံး(ထားဝယ္ႀကိမ္)ကို ကိုင္ေဆာင္သည္။ … Read more

ျမန္မာႏိုင္ငံဟာ ကမာၻေပၚမွာ ဗုဒၶဘာသာအထြန္းကားဆုံးႏိုင္ငံပါ….လက္ညႇိဳးထိုးမလြဲတဲ့ ဘုရားေစတီေက်ာင္းကန္ဇရပ္ေတြ ျမန္မာႏိုင္ငံမွာ အမ်ားႀကီးပါ….ဒါေပမဲ့ တစ္ၿမိဳ႕လုံး ဗုဒၶဘာသာအထိမ္းအမွတ္ေတြ ျဖစ္တဲ့ ဘုန္းႀကီးေက်ာင္းေတြ၊ ေစတီပုထိုးေတြေတာ့ မရွိေသးပါဘူး…အဲဒီလိုရွိတဲ့ ကမာၻ႔အႀကီးဆုံး ဗုဒၶဘာသာၿမိဳ႕ႀကီးတစ္ၿမိဳ႕ ျမန္မာႏိုင္ငံမွာ မဟုတ္ဘဲ တျခားႏိုင္ငံတစ္ခုမွာ ရွိတယ္ဆိုရင္ ပရိသတ္ႀကီးတို႔ အံ့ၾသသြားမလား….ဟုတ္ပါတယ္… ကမာၻ႔အႀကီးဆုံး အံ့ၾသဖြယ္ရာ ဗုဒၶဘာသာၿမိဳ႕ေတာ္ႀကီးက တ႐ုတ္ႏိုင္ငံ ခ်န္ဒူၿမိဳ႕မွ မိုင္၃၇၀အကြာရွိ လာရန္ဂါေတာင္ၾကားမွာ ရွိပါတယ္… အဲဒီၿမိဳ႕ကို ဘုန္းႀကီးၿမိဳ႕ေတာ္ဟု နာမည္ေပးထားေသာ္လည္းတစ္ကယ္ေတာ့ ဗုဒၶဘာသာ အကယ္ဒမီ စာသင္တိုက္မ်ားျဖစ္ပါတယ္….လူေနအိမ္မ်ားမဟုတ္ဘဲ အနီေရာင္တဲအိမ္မ်ားနဲ႔ တည္ေဆာက္ထားတဲ့ ဗုဒၶဘာသာဘုန္းေတာ္ႀကီး တဲေက်ာင္းမ်ားသာျဖစ္ပါတယ္..အဲဒီမွာ ေနထိုင္ၾကတဲ့ ဘုန္းေတာ္ႀကီးေတြဟာ အဓိက မိမိတို႔ေလ့လာလိုတဲ့ ပရိယတၱိ ပဋိပတၱိ ပဋိေဝဒမ်ားကိုသာ ေလ့လာခြင့္ရွိပါတယ္….အခ်ိဳ႕ဘုန္းႀကီးမ်ားကလည္း စကားမေျပာဘဲ ဝစီပိတ္က်င့္ႀကံၾကတယ္လို႔ သိရပါတယ္…အဲဒီၿမိဳ႕ေလးဟာ အလြန႔္အလြန္သာယာၿပီးသူေတာ္ေကာင္းတို႔ရဲ႕ ဓမၼစာေပမ်ားသာ ၾကားရၿပီးဆဲဆိုသံ ရန္ျဖစ္သံ မၾကားရပါဘူး….အလြန္ေအးခ်မ္းၿပီး တိတ္ဆိတ္ၿငိမ္သက္လွပါတယ္ … Read more

အီတလီလူမ်ိဳး ဘုန္းေတာ္ႀကီး ဦးေလာကနာထအေၾကာင္းကို ၾကားဖူးၾကပါလိမ့္မည္။ ယခုဓါတ္ပုံမွာ အေမရိကသို႔ ၁၉၄၈ခုႏွစ္ သာသနာျပဳႂကြစဥ္ ႐ိုက္ထားေသာ ပုံျဖစ္ၿပီး သူ႔လက္ထဲ၌ ျမန္မာ့လြယ္အိတ္ကေလးေပြ႕ထားသည္ကို သတိထားႏိုင္ပါသည္။ နယူးေယာက္ ဘ႐ြတ္ကလင္းတြင္ အီတလီမိသားစုတစ္ခုမွ ႀကီးျပင္းခဲ့ၿပီး၊ ငယ္စဥ္ကပင္ ၾကင္နာတတ္သူတစ္ဦး ျဖစ္ေလသည္။ ေဆးေက်ာင္းတက္ခဲ့ေသာ္လည္း အေကာင္ငယ္ကေလးမ်ား သတ္ရမည္ စိုးေသာေၾကာင့္၊ ေဆးေက်ာင္းထြက္ကာ ဓါတုေဗဒဘာသာရပ္ျဖင့္သာ ဘြဲ႕ရခဲ့ၿပီး၊ ဓါတုေဗဒပညာရွင္ဘဝမွ ဗုဒၶဘာသာဝင္ ျဖစ္လာခဲ့သူျဖစ္ေလသည္။ ဗုဒၶဘာသာဘုန္းႀကီးဘဝျဖင့္ အီတလီႏိုင္ငံမွ အိႏၵိယအထိ မိုင္ေပါင္း ၅၀၀၀ ေက်ာ္ကို ေျခလ်င္ႂကြခဲ့သည့္ခရီးကလည္း ထင္ရွားေသာ မွတ္တမ္းတစ္ခုျဖစ္ပါသည္။ ၁၉၆၆ခုႏွစ္၌ ျမန္မာႏိုင္ငံ ျပင္ဦးလြင္ၿမိဳ႕တြင္ ဘဝနတ္ထံ ပ်ံလြန္ေတာ္မူခဲ့ပါသည္။ စိတ္ဝင္စားစရာေတြ ျပည့္ေနတဲ့ ဦးေလာကနာထ ဘဝအေၾကာင္းကို ႀကဳံႀကိဳက္ရင္ ဖတ္ၾကည့္ၾက ပါ။ ကိုးကား Philip Deslippe ၏ … Read more

Sharing is caring! ဝါဆိုလျပည့္ ဓမၼစၾကာအခါေတာ္ေန႔ႏွင့္ ထူးျခားခ်က္မ်ား သေႏၶ ေတာထြက္၊ ဓမၼစက္၊ တစ္ခ်က္ ျပာဋိဟာ။ ဝါဆိုလျပည့္၊ ထူးျခားေန႔ ေအာက္ေမ့ ဤေလးျဖာ။ ဓမၼစၾကာေဟာၾကားျခင္း သေႏၶ, ေတာထြက္, ဓမၼစက္, မိန္ႁမြက္ဝါဆို ဟူေသာစကားႏွင့္ အညီ ျမတ္စြာဘုရားရွင္ ကိုယ္ေတာ္ျမတ္ႀကီးသည္ တုသိတာနတ္ျပည္မွ နတ္သားအေပါင္းတို႔၏ “ဘုရားျဖစ္ရန္ အခ်ိန္တန္ပါၿပီ” ဟု လာေရာက္ကာ ေတာင္းပန္ၾကေသာေၾကာင့္ ေသတေကတု နတ္သားအျဖစ္မွ စုေတၿပီးေနာက္…မယ္ေတာ္မာယာ၏ ဝမ္းတြင္ဝယ္ ဝါဆိုလျပည့္ေန႔တြင္ ပဋိသေႏၶေနေတာ္မူပါသည္။ ဖြားျမင္ေျမာက္ေသာအခါ ..သိဒၶတၳေဂါတမ အမည္ရေလ၏။ ဆယ့္ေျခာက္ႏွစ္ဝယ္ ယေသာ္ဓရာႏွင့္ ထိန္းျမား လက္ထပ္ေလ၏။ ရာဟုလာ အမည္ရေသာ .. သားေတာ္တစ္ပါး ေမြးဖြားေလ၏။ ထိုေနာက္ သူအို, သူနာ, သူေသ, ရဟန္း, ဟူေသာ … Read more